De geschiedenis laat het zien, maar er blijkt nog iets heel interessants te spelen…
In taal zit meer dan je denkt! Daar werd ik vanmorgen op gewezen door een reactie van Rick de Boer. Waarvoor mij dank! Laten we eerst eens kijken waar de woorden vandaan komen.
Links en rechts in het Latijn
Veel van onze woorden kennen hun oorsprong in het Latijn. Zo blijkt ons woord “links” in het Latijn vertaald het woord “sinistra” te zijn, waar ons woord sinister vandaan komt.
En wat betekent het woord sinister?
“… is in het Nederlands een uitdrukking voor “geheimzinnig en tegelijk bedreigend. Vaak is dit de beschreven sfeer in griezelverhalen” “
Nog wat betekenissen uit diverse bronnen:
“Groot woordenboek der Nederlandse taal – Van Dale Uitgevers (1950): (<Fr), I. bn. bw., onheilspellend; waarvan men niets goeds verwacht; duister, snood: een sinister heerschap; sinistere plannen. II. zn. o., (verz.) ongeval, onheil, gevaar waartegen verzekerd is.
Onze Taal Woordpost – Genootschap Onze Taal (2020): onheilspellend, duister, boosaardig uitspraak [sie-nis-tuhr] citaat “Morissette getuigde in de rechtszaak tegen hem. ‘Hij verduisterde het geld op een systematische en sinistere manier’, zei ze. ‘Als het nog drie jaar was doorgegaan, dan was ik failliet gegaan.’”
Nederlandstalige WikiWoordenboek – Wiktionary (2019): sinister – Bijvoeglijk naamwoord 1. onheilspellend
Muiswerk Educatief – Muiswerk Educatief (2017): sinister – bijvoeglijk naamwoord uitspraak: si-nis-ter 1. wat vervelende, onplezierige dingen aankondigt ♢ hij had een sinistere blik in zijn ogen
Nederlands Logopedisch Lexicon – L.J.M. Bogaert (2007): links
Woordenboek vreemde woorden – A. Kolsteren en Ewoud Sanders (1994): [Lat. = links, aan de linkerkant, een ongelukkig voorteken gevend] onheilspellend, onguur, ongunstig van uiterlijk.”
We kunnen van nature van links dus al niets goeds verwachten!
En rechts dan?
Om het objectief te houden moeten we dus ook maar eens even kijken naar het woord “rechts” en dezelfde stappen doorlopen.
Het woord “rechts” is in het Latijn “dexter”. De betekenis daarvan zoeken in het Nederlands leverde veel sites met artikelen over jongensnamen op. En de term wordt medisch/wetenschappelijk wel gebruikt voor rechts(draaiend),
De Nederlandse betekenis is echter opvallend positief: “precies, juist; ongetwijfeld, terecht”. 1
maar in het Engels ook het volgende.
adjective
- Of or located on the right side.
- Situated on or being the side of a shield on the wearer’s right and the observer’s left.
- Auspicious; favorable. 2
Ad 1.
Dat het rechts betekende hadden we al vastgesteld
Ad 2.
Dit is hetzelfde als links voor het woord sinister
Ad 3.
Deze is interessant, want ook dit geeft het volledig tegenovergestelde weer van sinister.
Auspicious betekent Voorspoedig
Favorable betekent gunstig, bevorderlijk, goedgezind, groeizaam, toegenegen
De praktijk
Zo’n leuk theoretisch verhaaltje is natuurlijk grappig, maar wat zien we in de praktijk? Dat blijkt opvallend vaak overeen te komen met wat we hierboven lazen.
Geschiedenis
Kijken we naar de geschiedenis van links, dan zien we niet veel goeds. Er wordt veel geschermd met kreten als “sociaal”, “tolerant”, “progressief”, maar laten we even heel kort naar de feiten kijken.
De stad Detroit was één van de meest welvarende steden van de VS. En toen nam links het over en in tijd van een paar decennia was het één van de armste steden van de VS. Dezelfde verschijnselen zie je bijvoorbeeld – maar niet uitsluitend – bij Venezuela.
Veel terrorisme kwam van links. Denk aan historische groeperingen als RaRa die slangen van Shell stations doorsneden, terwijl de particuliere eigenaar van dat tankstations niets te maken had met beleid van Shell. Ik herinner me de brandstichtingen bij de Makro ook nog goed.
In Duitsland deed de RAF veel stof opwaaien, maar recenter zagen we het in de VS de “vreedzame” BLM rellen, waarbij halve stadscentra plat werden gebrand, winkelketens geplunderd en teveel mensen mishandeld in het ziekenhuis belandden of erger.
Veel dictatoriale regimes worden gezien als links. Denk maar aan het communisme, waarvan we nu bij veel linkse stemmers ook weer een opleving zien ontstaan.
En wat zien we tegenwoordig? Het kenmerkende NSDAP antisemitisme kende afgelopen week een verbijsterende opleving door de motie van Kati Piri van Groenlinks-PvdA. Hoewel we in Nederland amper nog rechtse politiek hebben (nee, de PVV is feitelijk gezien niet rechts!), waren het met name de extreemlinkse partijen die voor deze ophef veroorzakende motie stemden. 35 Kamerleden stemden voor! Zij stemden voor stoppen van wapenleveranties aan Israël inclusief de Iron Dome, het defensieve luchtafweersysteem waarmee Israël haar burgers beschermd. In feite werd daarmee gekozen voor een daadwerkelijke genocide op het Joodse volk, want de tegenstanders van Israël schieten wel bewust op burgerdoelen! Dit is dus het ware gezicht van extreemlinks!
Kijk naar een stad als Amsterdam. Extreemlinks bestuur en de grootste puinhoop van Nederland. Daklozenopvang zit vol, armoede neemt toe, de autochtone Amsterdammer is allang verdreven en vertrokken en wat overblijft is een dramatische mengelmoes van haat die haar hoogtepunt bereikte tijdens de Pogrom van Amsterdam in 2024.
Alsof rechts zaligmakend is!
Nee, de Enige die zaligmakend is, is Jezus! Laat dat voorop staan.
Maar rechts wordt geassocieerd met “kapitalisme”, en dat heeft er wel voor gezorgd dat wij nu leven zoals we leven. De technologische vooruitgang werd gestimuleerd door het kapitalisme, want om het beter te doen dan je concurrent moet je ook daadwerkelijk beter zijn.
En laten we één ding niet vergeten. Ook veel van de zogenaamd “socialistische” voorzieningen vinden hun oorsprong bij rechts. Ondernemers worden over het algemeen gezien als “rechts”, en “Het eerste Nederlandse (ondernemings)pensioenfonds werd in 1879 opgericht door Jacques van Marken van de Nederlandse Gist & Spiritusfabriek in Delft. Twee jaar later creëerde Charles Stork een pensioenregeling voor zijn werknemers in zijn Hengelose machinefabriek.” 3
Eerder was er al een kleinschalig initiatief in Limburg.
Ook de huidige sociale woningbouw kent haar roots in het bedrijfsleven. Philips bouwde één van de eerste “tuindorpen” voor haar werknemers om te voldoen aan de stijgende vraag naar woonruimte. 4
Racisme
En laten we vooral het ongebreidelde racisme niet vergeten. Waar in het verleden organisaties als de Ku Klux Klan hun oorsprong vonden in de linkse Democratic Party en socialistische NSDAP – bij de meesten beter bekend als nazipartij – probeert men nu de racismekaart bij rechts te leggen.
Maar gaan we het over argumenten hebben dan doet zich een heel vreemd verschijnsel voor. Stel één kritische vraag over de islam en je bent direct “islamofoob” of “racist”. Overigens heb ik nog nooit antwoord gekregen op mijn vraag sinds wanneer de islam dan een ras is.
- https://www.ensie.nl/etymologisch-woordenboek/rechts ↩︎
- The American Heritage® Dictionary of the English Language, 5th Edition ↩︎
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Pensioen_in_Nederland ↩︎
- https://brabantinbeelden.nl/verhalen/philips-woningen ↩︎